Jeruzalem is een mindfuck, maar dan wel op een heel goede manier. De hoofdstad van Israël is een bron van contrasten en uitersten. Hypermodern versus heel ouderwets. Traditioneel religieus tot aan vrouwen die ‘gewoon’ bloot laten zien. En een stad met heel veel highlights: Jeruzalem heeft ontelbaar veel bezienswaardigheden, maar dit zijn wat mij betreft de absolute must sees.
Wat Jeruzalem uniek maakt
Jeruzalem is een stad waar je maar moeilijk je vinger op kunt leggen. Perfect als je een keer écht eens iets anders wilt, want het is met geen mogelijkheid te vergelijken met Europese steden. Of sterker nog, met welke stad dan ook. Door de politieke gevoeligheden in en rondom de stad, en de vele religies die hier worden aangehangen, is de sfeer hier totaal anders dan in Tel Aviv. Niet dat je de hele tijd op je tellen moet passen, maar het wordt wel zeer gewaardeerd als je je een beetje aanpast aan de lokale culturen. Meervoud ja, want door alle religies voelt het alsof de stad telkens verandert zodra je de hoek van de straat om gaat.
Jeruzalem bezienswaardigheden
Jeruzalem is de grootste stad van Israël en qua formaat ook behoorlijk fors. Het oude centrum zelf, tussen de stadsmuren, is echter wel goed te voet te doen. De meeste bezienswaardigheden van de stad zijn binnen deze muren te vinden; komt dat even mooi uit!
Binnen de stadsmuren:
Het oude stadscentrum van Jeruzalem is grofweg te verdelen in drie religies: het jodendom, het christendom en de islam. Deze drie religies komen terug in de vier verschillende wijken van het centrum. Zo is een deel geheel joods, een deel geheel moslim en zijn twee delen christelijk (de christelijke wijk en de Armeense wijk). Je weet niet helemaal precies waar de andere wijk begint, maar als je er eenmaal bent merk je het gelijk: ieder deel is duidelijk te herkennen aan de kledij, type souvenirs en/of de taal.
Goed, wat is er binnen de muren allemaal te zien?
De Klaagmuur
Waarschijnlijk het bekendste boegbeeld van de stad: de Klaagmuur (ook wel Westmuur genoemd) is een icoon voor joodse mannen en vrouwen. Het wordt gezien als de westelijke muur van de Joodse tempel die op de Tempelberg zou hebben gestaan, en de enige muur die is overgebleven na de vernietiging van de Romeinse bezetters. Een plek met grote religieuze en historische waarde dus. Mannen en vrouwen hebben ieder een eigen deel waar ze naartoe mogen; mensen bidden hier en schrijven verzoeken op een briefje en stoppen dit in de muur. Ik vond het behoorlijk indrukwekkend om hier tussen de honderden vrouwen te staan: ze bidden hier met zoveel overtuiging en emotie, dat het bijna fout voelt om hier als toerist rond te lopen of plaats te nemen om het tafereel te aanschouwen.
Dome of the Rock
Niet te missen: de Dome of the Rock op de Tempelberg! Deze moskee met gouden koepel is ook voor niet-moslims te bezoeken (maar niet op vrijdagen en feestdagen, en met beperkte openingstijden), mits je je bedekt kleedt.
Via Dolorosa en Heilige Grafkerk
De Via Dolorosa is, volgens de Bijbel, de weg die Jezus moest lopen om uiteindelijk gekruisigd te worden. Je loopt er haast voorbij; het is een smalle weg, meer een steeg die uiteindelijk eindigt bij de Heilige Grafkerk. Dit is de plek waar Jezus uiteindelijk werd gekruisigd en begraven, en die vandaag de dag vooral veel toeristische gelovigen trekt.
Arabische markt
De (grotendeels overdekte) Arabische markt doet nog het meest denken aan de souks in Marrakech: de taal, de goederen die verkocht worden, alles is gericht op de moslims. Een wirwar van kleine, smalle straatjes die je het beste vanuit de Damascuspoort kunt bezoeken. Je komt vanzelf uit in een van de andere ‘quarters’, zoals bijvoorbeeld de joodse.
Toren van David
Naast de Damascuspoort vind je direct de Toren van David, de citadel van de stad. Vroeger een van de verdedigingswerken van de Jeruzalem, tegenwoordig is dit het Museum van de Geschiedenis van Jeruzalem waar nog veel oude overblijfselen zijn te vinden. Een interessant museum waar je van alles hoort over de eeuwenoude geschiedenis van de stad; zo leer je Jeruzalem net een beetje beter te begrijpen. Vanaf de toren zelf heb je een prachtig panoramisch uitzicht over de stad.
Tip: zorg vooral dat je de tijd neemt om rustig rond te kunnen dwalen door de vele straatjes. Elke straatje ziet er uniek uit en zo ontdek je de stad toch het beste. Trek bedekkende kleding aan, zodat je nergens raar aangekeken of weg gekeken wordt.
Buiten de stadsmuren:
Downtown Triangle
Op loopafstand van het oude stadscentrum vind je het moderne hart van Jeruzalem. De Downtown Triangle was tussen 1940 en 1960 het commerciële en culturele centrum van de stad, inmiddels hebben veel hippe restaurants, bars en winkels zich er ook gevestigd. Dit is de enige wijk dat nog enigszins westers aan voelt, en waar je ook zonder problemen in een kort rokje en hemdje rond kan lopen. Zorg dat je in ieder geval Ben Yehuda Street en Zion Square meepakt. En wil je uitgaan in Jeruzalem? Dan is dit de wijk waar je moet zijn.
Mahane Yehuda
Ik denk dat ik dit een van de leukste bezienswaardigheden van Jeruzalem vond (want: eten). De Mahane Yehuda Market is de plek waar de locals hun verse groenten, fruit en vis halen. Zeker op donderdag en vrijdag is het hier extra druk vanwege de Sabbath op zaterdag (wanneer alles in de stad zo ongeveer dicht is). Er hangt een bijzondere sfeer en na elke stap die je zet ruik je weer iets anders. Met de Bite Card (kost 105 NIS = ongeveer €25,-) kun je zes verschillende plekken af om iets te proeven; een aantal dingen staan vast, bij drie plekken mag je telkens uit twee opties kiezen. ZO lekker dit. En geloof mij, na deze tour zit je propvol. Ideaal om in te plannen rond lunchtijd!
Joodse wijk: Mea Sjearim
De grootste religie in Jeruzalem is het jodendom. In de stad vind je veel orthodoxe joden met de welbekende pijpekrullen, en een deel van deze groep, de chassidische joden, heeft zich gevestigd in een Mea Sjearim. Het is de meest chassidische wijk ter wereld en ligt tegen de moderne wijk aan. Hier draait alles om de synagoge en het gezin: hier rondlopen voelt alsof je eeuwen terug in de tijd gaat.
Nu zeg ik wel ‘hier rondlopen’, maar veel verder dan de eerste straat zijn wij niet gekomen. Sterker nog, we werden zelfs weg gestuurd, hoewel we ons zoveel mogelijk hebben gehouden aan de ‘regels’ om deze wijk überhaupt te mogen betreden. Heel blij zijn ze hier sowieso niet met toeristen, maar ik kan me zo voorstellen dat je nieuwsgierigheid het toch gaat winnen. Wil je hier heen gaan? Check dan deze pagina even om je je zo goed mogelijk voor te bereiden.
Mount Scopus
In het westen, aan de rand van de stad, vind je Mount Scopus, een 826 meter hoge berg die je een geweldig uitzicht over Jeruzalem geeft. De plek is van grote historische waarde waar vele bezettingen een hoofdrol in spelen. Ook vind je hier de Hebreeuwse universiteit, een van de oudste instituten van het land en de plek waar Albert Einstein lesgaf.
WIL JE NAAR JERUZALEM?
Vliegen naar Israël:
Jeruzalem heeft geen eigen vliegveld; vliegen doe je naar Tel Aviv, vanuit kun je met een huurauto of de trein naar Jeruzalem. Vanuit Amsterdam Schiphol kun je zowel met El Al (de nationale luchtvaartmaatschappij van Israel) als Transavia direct naar het vliegveld van Tel Aviv vliegen. Houd er rekening mee dat El Al uitgebreide checks doet op Schiphol, dus neem daar de tijd voor! Om de goedkoopste vliegtickets te vinden, gebruik ik altijd Skyscanner.
Accommodaties in Jeruzalem:
Ik zat zelf in het fijne Hotel Arthur, een boutique hotel dat midden in het moderne Triangle District ligt. Check hier welke opties de beste prijs-/kwaliteitsverhouding bieden voor jouw trip: alle hotels in Jeruzalem.
